کاخ دولما باغچه جواهری است که در سواحل بسفر استانبول قرار دارد. این کاخ که در سال 1856 ساخته شد و محل زندگی سلاطین در آخرین سالهای امپراتوری عثمانی بود. کاخ توپکاپی درمحله سلطان احمد به مدت نزدیک به 400 سال میزبان سلاطین عثمانی بود. با این حال، با اهمیت یافتن سواحل بسفر در دهه 1800، تاج و تخت عثمانی نیز به کاخ دولما باغچه منتقل شد. کاخ دولما باغچه اهمیت تاریخی زیادی دارد زیرا از زمان تکمیل آن در سال 1856 تا انحلال خلافت عثمانی در سال 1924 اقامتگاه رسمی شش سلطان عثمانی بوده است، خلیفه عبدالمقید افندی آخرین ساکن سلطنتی کاخ بود.
کاخ دولما باغچه به دلیل ساختار معماری و نوع ساخت کاخ در سواحل موزه مورد توجه اغلب گردشگران قرار دارد و در اغلب روز‌ها و ساعات سال پر از توریست است. کاخ دولما باغچه یکی از بناهای معروف و محبوب در استانبول است و نمی‌توان در بازدید از استانبول آن را نادیده گرفت. در این مقاله کاخ دولما باغچه را بررسی خواهیم کرد و اطلاعاتی در مورد تاریخچه و معماری کاخ دولما باغچه در اختیار شما قرار خواهیم داد.
تاریخچه کاخ دولما باغچه
تاریخچه کاخ دولما باغچه با خروج سلطان عبدالمجید از کاخ سنتی توپکاپی در قرن نوزدهم آغاز می‌شود. کاخ دولما باغچه کاخ جدیدی بود در سواحل تنگه بسفر تحت تأثیر غرب‌گرایی در دوران حکومت امپراتوری عثمانی ساخته شد.
اگر می‌خواهید با یک گروه راهنما به کاخ دسترسی سریع داشته باشید، می‌توانید از سایت‌های اینترنتی، بلیت‌های کاخ دولما باغچه را خریداری کنید. بلیط‌های آنلاین می‌توانند شما را از صف انتظار باجه‌های بلیط در ماه‌های بهار و تابستان نجات دهند.
استانبول عثمانی در قرن 19
غرب زدگی در استانبول عثمانی در قرن نوزدهم شتاب گرفت. برای مردم عثمانی که در شهر قدیمی استانبول زندگی می‌کردند، “اروپا” در کرانه شمالی شاخ طلایی بود. کیفیت و سبک زندگی در قسمت دیگر شهر پس از خروج سلطان عبدالمجید از کاخ توپکاپی در سال 1856 و نقل مکان به کاخ دولما باغچه، که به سبک معماری غربی ساخته شده بود، از شبه جزیره تاریخی پیشی گرفت. در حالی که جمعیت مسلمان در شبه جزیره تاریخی زندگی متواضعانه و محافظه کارانه‌ای داشتند، محله پرا (بی اوغلو) به دلیل مهمانی‌ها، رقص‌ها و رویدادهای هنری در آنجا به عنوان “پاریس شرق” در بین مردم محلی شناخته میشد.
خیابان بی اغلو در قدیم به خیابان پرا معروف بود، بی اوغلو و بسفر به نمادهای سبک زندگی جدید در استانبول تبدیل شدند. در بی اوغلو که در آن زمان به «پرا» معروف بود، ساختمان‌هایی به سبک نئوکلاسیک و باروک ساخته شد و کافه‌ها و رستوران‌هایی به سبک فرانسوی افتتاح شدند.
پرا به محل اصلی زندگی افراد خارجی در استانبول تبدیل شد. بازرگانان فرانسوی و ایتالیایی (لوانتینی ها) و شهروندان عثمانی، یونانی‌ها، ارمنی‌ها و یهودیان فرهنگ جدیدی را در این منطقه ایجاد کردند. بوروکراسی عثمانی و حتی گاهی خود سلطان در وقایع ناحیه پرا شرکت داشتند. سفارتخانه‌های خارجی، خانواده‌های اشراف و بازرگانان در پرا عمارت‌هایی در سواحل تنگه بسفر داشتند. بنابراین، سواحل بسفر در قرن نوزدهم دستخوش تغییرات بزرگی شد و مملو از عمارت‌های رنگارنگ بود. سلطان عبدالمجید با مشاهده تغییر در شهر تصمیم به ساخت کاخ جدیدی به جای کاخ سنتی توپکاپی گرفت. بدین ترتیب ساخت کاخ باشکوه دولما باغچه در تنگه بسفر آغاز شد.
این بنا توسط سی و یکمین پادشاه عثمانی، سلطان عبدالمجید اول، که بین سالهای 1843-1856 در استانبول بود، ساخته شد. این کاخ در زمینی به مساحت 110000 مترمربع در زمینی به مساحت 45000 متر مربع ساخته شد و به عنوان مرکز اصلی اداری امپراتوری عثمانی بین سالهای 1889 تا 1909 مورد استفاده قرار گرفت. قبل از کاخ دولما باغچه، کاخ توپکاپی مقر سلاطین عثمانی بود. . قدمت معماری کاخ دولما باغچه به دوره‌های باروک، روکوکو و نئوکلاسیک بازمی‌گردد. کاخ دلما باغچه دارای ۲۸۵ اتاق، ۶ سرویس بهداشتی، ۴۶ سالن و ۶۸ سرویس بهداشتی است. این ساختمان زیبا نمونه‌ای خاص از امپراتوری عثمانی است که سبک‌های سنتی و غربی در طراحی آن با هم مخلوط شده‌اند.
معماری کاخ دولما باغچه
معماری کاخ دولما باغچه هیچ شباهتی به کاخ‌های قبلی عثمانی ندارد. به خصوص کسانی که از کاخ توپکاپی دیدن می‌کنند متوجه تفاوت معماری کلاسیک عثمانی و ساختمان‌های قرن 19 می‌شوند.
دولما به معنی پر یا پر شده و باهچه در زبان ترکی به معنای باغ است. محل کاخ دولما باغچه با پر کردن خلیج کوچکی در تنگه بسفر به دست آمد که نام کاخ را ّا توجه به این امر تعیین کردند.
معمار اصلی Garabet Balyan قاربت بالیان موفق شد سبک‌های شرقی و اروپایی را با هم ترکیب کند. سبک زندگی و پروتکل کاخ دولماباغچه شرقی بود اما نقشه معماری از کاخ‌های اروپایی گرفته شده بود. بالیان همچنین سبک‌های مختلف معماری را با هم ترکیب کرد و در نهایت معماری التقاطی را شکل داد.
کاخ دولما باغچه از 285 اتاق و 46 سالن تشکیل شده است. نزدیک به 600 تابلوی نقاشی منحصر به فرد و فرش‌های بسیار زیبای ترکی در کاخ دولما باغچه وجود دارند که مخصوص این بارگاه زیبا بافته شده است.
تجهیزات این کاخ دارای بالاترین استانداردهای فنی عصر خود در اجرا بودند. روشنایی گاز و مخزنهای آب از بریتانیای کبیر وارد میشد، در حالی که در آن زمان کاخ‌های اروپا هنوز فاقد این ویژگی‌ها بودند. بعداً برق، سیستم گرمایش مرکزی و آسانسور نیز در کاخ دولما باغچه نصب شد.
سبک معماری این کاخ اغلب به عنوان ترکیبی از سبک‌های نئوکلاسیک و روکوکو توصیف می‌شود. همراه با باغ جذاب و منظره دریا، این کاخ اولین تاثیر چشمگیر را ایجاد می‌کند. کاخ دولما باغچه باغی 600 متری با سالنی بزرگ و باشکوه با 56 ستون و یک لوستر کریستالی غول پیکر 4. 5 تنی با 750 لامپ زیبا دارد، این لوستر توسط ملکه ویکتوریا اول به کاخ دولما باغچه هدیه شده است. کاخ دولما باغچه نمونه‌ای از شگفتی‌های معماری در استانبول برای گردشگران است. این مکان برای علاقه مندان به تاریخ و تمدن عثمانی مکانی جذاب و فراموش نشدنی است.
بخش‌های مختلف کاخ دولما باغچه
با اینکه از کاخ دولما باغچه به عنوان اقامتگاه فرعی و سپس اقامتگاه زمستانی سلاطین استفاده میشد. بعداً کاخ دولما باغچه تبدیل به اقامتگاه دائمی سلاطین شد تا اینکه جمهوری ترکیه پس از جنگ آزادیبخش در سال 1923 تأسیس شد. پس از تغییر در کل سیستم حاکمه کشور، کاخ دولما باغچه به اقامتگاه ریاست جمهوری تبدیل شد. مصطفی کمال آتاتورک، پدر موسس جمهوری ترکیه، در زمان اقامت خود در استانبول در این کاخ اقامت داشت. مصطفی کمال آتاتورک در 10 نوامبر 1938 در ساعت 09: 05 صبح در اتاق خود به شماره 71 در کاخ دولما باغچه درگذشت. با توجه به عشق ترک‌ها به پدر بنیانگذار خود آتاتورک، کاخ دولما باغچه برای مردم ترکیه اهمیت متفاوتی دارد. این کاخ در سال 1952 به موزه تبدیل شد و از آن زمان تاکنون به عنوان یک موزه فعالیت می‌کند.
بخش‌های اصلی کاخ
کاخ دولما باغچه از سه بخش اصلی تشکیل شده است. اتاق‌های اداری، سالن تشریفات و حرم سراس امپراتور. این کاخ در مجموع دارای ۲۸۵ اتاق، ۴۶ گالری و تالار پذیرایی، ۶ حمام معروف به حمام ترکی و ۶۸ سرویس بهداشتی است.
اتاق‌های اداری
بخشي كه در ميان همه بخش‌های کاخ دولما باغچه اهميت بیشتری دارد، اتاقهاي اداري است كه به مابين همايون نيز معروف است، به دليل كاركرد آنها به عنوان مقر امپراتوري عثماني كه در آن تصميمات مهمي اتخاذ مي شد به این نام نیز نامیده می‌شدند. اما این بخش با پلکان کریستالی، لوسترهای کریستالی، فرش‌های هرکه، شومینه و حمام ترکی با طراحی دقیق توجه را به عظمت خود جلب می‌کند.
تالار تشریفات
تالار تشریفات در بین بخش‌های دیگر ساخته شده و محل پذیرایی از مهمانان مهم سلاطین بود. علاوه بر پذیرایی از مهمانان مهم، مراسم مذهبی و دولتی نیز در تالار تشریفات برگزار میشد. لوستر کریستالی بزرگی که در این بخش قرار دارد هدیه‌ای بود که از سوی ملکه ویکتوریا انگلستان فرستاده شد و بزرگترین لوستر کریستالی بوهمیایی جهان است. پس از مرگ پدر بنیانگذار آتاتورک، او را در کاتافلک در سالن تشریفات گذاشتند تا مردم بیایند و به رهبر خود ادای احترام کنند.
حرم بخش دیگری است که زنان قصر در آن زندگی می‌کردند و همیشه از آن محافظت میشد تا هیچ مردی به جز خود سلطان و خواجه وارد آن نشوند. اتاق‌های مختلفی مانند اتاق مادر سلطان معروف به ولی سلطان، اتاق‌هایی برای همسران رسمی سلطان به همراه افراد مورد علاقه و زنان صیغه‌های شاه در این کاخ وجود دارد. این بخش همچنین شامل کلاس‌های درس برای فرزندان سلطان است که در آنجا تحصیل کرده‌اند. حرم شامل حمام‌های سنتی ترکی نیز می‌شود.
اتاق مصطفی کمال آتاتورک
اتاق آتاتورک را باید جدا از سایر بخش‌های کاخ دولما باغچه ذکر کرد. اتاق به همان شکلی که تا بدوه تا به امروز باقی مانده است. مصطفی کمال آتاتورک آخرین روزهای زندگی خود را قبل از درگذشت در سال 1938 در این اتاق گذراند. ساعت‌های اتاق او برای ادای احترام و یادآوری او به زمان مرگ آتاتورک، 09: 05 صبح تنظیم شده است.
ساختمان‌های اضافی کاخ
علاوه بر خود کاخ دولما باغچه، ساختمان‌های متعدد دیگری مانند کاخ ولیعهد، محل انتظار، اتاق‌های خادمان و نگهبانان و خواجه سرا نیز در کنار کاخ اصلی ساخته شدند. مسجد دولما باغچه درست در خارج از کاخ اصلی و در محوطه کاخ قرار دارد که بین سالهای 1853 و 1855 ساخته شده است.
کاخ دولما باغچه در منطقه بشیکتاش استانبول و درست در کنار تنگه بسفر واقع شده است. این مکان در ابتدا خلیجی بوده است که حدود 400 سال پیش ناوگان عثمانی در آن لنگر انداخته و مراسم دریایی بسیاری در آن زمان در این خلیج انجام می‌شده است. بعداً ساحل پر و به باغی تبدیل شد، به همین دلیل دولما باغچه به معنای واقعی کلمه به معنی باغ پر شده است، جایی که سلاطین عثمانی در قرن هفدهم در آن سکونت داشتند و در آن استراحت می‌کردند که در آن زمان Hasbahçe نام داشت. با ساخت عمارت‌های زیادی در این منطقه، این مکان به عنوان کاخ ساحلی بشیکتاش شناخته شد. کاخ دولما باغچه در محل برخی از بناهای قدیمی موجود در این مجموعه ساخته شده است.
هزینه ورودی کاخ دولما باغچه 2023
هزینه ورودی کاخ دولما باغچه از سال 2023 650 لیر ترکیه است. بلیت ترکیبی شامل بازدید از ساختمان اصلی، اتاق‌های حرمسرا و بخش‌های داخلی مجموعه کاخ دولما باغچه می‌شود.
تا ماه مه 2022، برای هر بخش از کاخ دولما باغچه بلیط جداگانه فروخته میشد. به عنوان جایگزینی برای این روش، یک بلیط ترکیبی ایجاد شد که همه بخش‌ها را پوشش می‌داد. با این حال، از اول ماه مه، بلیط ترکیبی تنها گزینه در دسترس برای گردشگران در بازدید از موزه است.
به طور خلاصه با یک بلیط ترکیبی می‌توانید از تالارهای اصلی کاخ به نام سلملیک (پذیرایی)، اتاق‌های حرمسرا و موزه‌های مجموعه‌ای داخل کاخ دولما باغچه دیدن کنید. کاخ دولما باغچه یک مکان دیدنی نمادین در استانبول ترکیه است. این بنا توسط سلطان عبدالمجید اول در اواسط قرن نوزدهم به عنوان جایگزینی برای کاخ توپکاپی سفارش داده شد. این کاخ بزرگ ترکیبی از سبک‌های معماری عثمانی، باروک، روکوکو و نئوکلاسیک را به نمایش می‌گذارد و آن را به منظره‌ای منحصربفرد و فریبنده برای بازدیدکنندگان تبدیل می‌کند.
دوره ۷ ماهه از آوریل تا نوامبر، فصل گردشگری استانبول است. در این مدت یک صف طولانی بلیط در مقابل موزه‌های محبوب وجود دارد. در برخی از موزه‌های معروف استانبول، می‌توانید با موزه پاس استانبول بدون ماندن در صف از موزه دیدن کنید. با این حال، MUSEUM PASS موزه پاس برای کاخ دولما باغچه معتبر نیست. به همین دلیل، توصیه می‌کنیم از قبل بلیط‌های کاخ دولما باغچه را از طریق خط سایت‌های آنلاین خریداری کنید.
ساعات کار کاخ موزه دولما باغچه
ساعت کاری کاخ دولما باغچه بین 09:00 صبح تا 17:30 شب است. دفاتر فروش بلیط 1 ساعت قبل از تعطیلی کاخ دولما باغچه می‌شوند. توجه داشته باشید که کاخ دولما باغچه روزهای دوشنبه تعطیل است.
دسترسی به کاخ دولما باغچه
کاخ دولما باغچه در منطقه بشیکتاش و درست در کنار استادیوم تیم فوتبال بشیکتاش (یعنی وودافون آرنا) واقع شده است. دسترسی به کاخ از میدان تقسیم و سلطان احمد که توریستی ترین مناطق استانبول هستند بسیار آسان است.
برای رفتن به کاخ دولما باغچه ازمحله سلطان احمد می‌توانید از تراموا استفاده کنید. وقتی از ایستگاه تراموا سلطان احمد به سمت «کاباتاس» سوار تراموا T1 می‌شوید، می‌توانید در آخرین ایستگاه، کاباتاس، پیاده شوید. از ایستگاه تراموا کاباتاس تا کاخ فقط ده دقیقه پیاده روی فاصله دارید. برای رفتن به کاخ دولما باغچه از میدان تقسیم، می‌توانید با فونیکولار F1 در عرض چند دقیقه به کاباتاس برسید. با دنبال کردن خط ساحلی از ایستگاه تراموا کاباتاس می‌توانید در عرض چند دقیقه به کاخ دولما باغچه برسید.
مسجد دولما باغچه
مسجد بزمیالم ولید سلطان – که به اسم مسجد دولما باغچه (Dolmabahçe Camii) نیز شناخته می‌شود – در ساحل تنگه بسفر در دولما باغچه واقع شده است، این مسجد یکی از منحصر به فردترین معماری‌ها را در بین تمام مساجد عثمانی در استانبول دارد. این مسجد توسط بزمیالم ولید سلطان در سال 1852، که مادر سلطان عثمانی عبدالمقید اول بود، ساخته شد.
نام اصلی این مسجد مسجد بزمیالم ولیده سلطان است، اما نام آن به مسجد دولما باغچه (Dolmabahçe Camii) با توجه به نزدیکی به کاخ دولما باغچه که تنها یک سال پس از ساخت مسجد ساخته شده است، تغییر کرده است.
معمار مسجد دولما باغچه گارابت بالیان بود که بر ساخت کاخ دولما باغچه نیز نظارت داشت. معماری مسجد تلفیقی موفق و درجه یک از سبک‌های معماری باروک و امپراتوری است. حجره اصلی مسجد نسبتاً بزرگ و مربع شکل است که طول هر لبه آن 25 متر است. مسجد دولما باغچه دو مناره بلند دارد که هر کدام یک بالکن مناره دارند که آنها را شبیه ستون‌های مرمرین می‌کنند.
آنچه مسجد دولما باغچه را منحصر به فرد و متفاوت می‌کند طراحی پنجره مدور آن است. چنین طرح پنجره مدور برای اولین بار در معماری عثمانی در مسجد دولما باغچه استفاده شده‌اند. مسجد جهانگیر متعلق به سال 1889 یکی دیگر از مساجد عثمانی با طرح پنجره دایره‌ای مشابه است.
حقایق شگفت انگیز در مورد مسجد دولما باغچه
مسجد دولما باغچه ابتدا به عنوان مسجد کاخ دولما باغچه طراحی شد و توسط همان معمار کاخ (گارابت بالیان) ساخته شد. اما به دلیل تاریخی بودن و منحصر به فرد بودن از کاخ جدا شد. بین سالهای 1948 و 1961 مسجد دولما باغچه به عنوان موزه نیروی دریایی مورد استفاده قرار گرفت. در زمان ساخت مسجد دارای حیاط بزرگ، مووکیتان (زمان‌سنج) و چشمه بود. حیاط و فواره آن در دهه 1950 به دلیل جاده سازی ویران شد و مووکیتان نیز به ساحل منتقل شد.
چگونه به مسجد دولما باغچه برویم
مسجد دولما باغچه در شهر دولما باغچه قرار دارد که بسیار نزدیک به کاباتاش است. از ایستگاه‌های تراموا و فونیکولار کاباتاش و همچنین اسکله کاباتاش تنها پنج دقیقه پیاده روی تا مسجد و کاخ دولما باغچه پیش روی شما است.
ساعات کار مسجد دولما باغچه
مسجد دولما باغچه (Dolmabahçe Camii) هر روز از ساعت 9 صبح تا 6 بعد از ظهر باز است، اما در اوقات نماز مسجد بسته است. قیمت بلیط برای مسجد وجود ندارد و بازدید از آن رایگان است، اما کمک‌های مالی پذیرفته می‌شود.
سخن پایانی
کاخ دولما باغچه مکانی عالی برای آشنایی با استانبول عثمانی در قرن نوزدهم است. زیرا در این دوره استانبول با تأثیر غرب زدگی دچار تحول بزرگی شده است. کاخ دولما باغچه هم از بیرون و هم از درون زیبایی الهام‌بخشی دارد. به خصوص مبلمان، لوسترها و تزیینات دیواری موجود در آن، سبک دکوراسیون یک دوره را کاملا منعکس می‌کنند. همچنین می‌توانید به لطف فواره‌ها، مجسمه‌ها و دروازه‌های دیدنی مختلف در حیاط‌های بزرگ کاخ، عکس‌های اینستاگرامی عالی بگیرید. در پس زمینه کاخ دولما باغچه همیشه منظره باشکوه تنگه بسفر وجود دارد. با توجه به اهمیت کاخ دولما باغچه و تاثیری که در تاریخ معاصر ترکیه دارد بازدید از این کاخ در برنامه اغلب تورهای استانبول قرار دارد، هر چند که شما می‌توانید به صورت انفرادی نیز بلیط موزه را تهیه کنید و برای بازدید از راهنماهای داخل موزه کمک بگیرید.